آشنایی با انواع سنگ کلیه به لحاظ شکل و رنگ + عکس
سنگ کلیه یکی از مشکلات شایع و دردناک دستگاه ادراری است که بسیاری از افراد در طول زندگی خود با آن مواجه می شوند. این سنگ ها می توانند به اندازه یک دانه شن کوچک یا به بزرگی یک مروارید باشند و در هر نقطه ای از دستگاه ادراری، از کلیه ها تا مثانه، تشکیل شوند. اما آیا می دانستید که انواع مختلفی از سنگ های کلیه وجود دارد که هر کدام دلایل و درمان های خاص خود را دارند؟ در این مقاله، به بررسی انواع سنگ کلیه، علل تشکیل آنها و روش های پیشگیری و درمان خواهیم پرداخت.
آشنایی با انواع سنگ کلیه
سنگ های کلیه می توانند به دلایل مختلفی تشکیل شوند و هر کدام ویژگی ها و درمان های خاص خود را دارند. به گفته سایت معتبر Mayo Clinic، “شناخت انواع مختلف سنگ های کلیه و عوامل خطر مرتبط با هر کدام می تواند به پیشگیری و درمان موثرتر این بیماری کمک کند”.در ادامه، به بررسی انواع سنگ کلیه و ویژگی های هر کدام خواهیم پرداخت.
1. سنگ های کلسیمی
سنگ های کلسیمی شایع ترین نوع سنگ های کلیه هستند و معمولا از کلسیم اگزالات تشکیل می شوند. این نوع سنگ ها زمانی تشکیل می شوند که اگزالات، ماده ای که به طور طبیعی در بسیاری از غذاها یافت می شود، با کلسیم در ادرار ترکیب می شود. این نوع سنگ ها بیشتر در مردان شایع است و معمولا در سنین 20 تا 50 سالگی رخ می دهد. مصرف بیش از حد غذاهای حاوی اگزالات مانند اسفناج، چای و شکلات می تواند احتمال تشکیل این نوع سنگ ها را افزایش دهد.
برای پیشگیری از سنگ های کلسیمی، توصیه می شود مصرف کلسیم و اگزالات را متعادل کنید و مقدار زیادی آب بنوشید. درمان این نوع سنگ ها معمولا شامل مصرف داروهایی برای کاهش سطح کلسیم یا اگزالات در ادرار و در برخی موارد، جراحی برای برداشتن سنگ ها است.
حتما بخوانید : علائم سنگ کلیه در مردان چیست ؟
2. سنگ های اسید اوریک
سنگ های اسید اوریک زمانی تشکیل می شوند که سطح اسید اوریک در ادرار بالا باشد. این نوع سنگ ها بیشتر در افرادی که رژیم غذایی غنی از پروتئین حیوانی دارند یا کسانی که به نقرس مبتلا هستند، شایع است. اسید اوریک می تواند در محیط های اسیدی ادرار به کریستال تبدیل شود و سنگ تشکیل دهد. این نوع از انواع سنگ کلیه در مردان و در سنین بالاتر از 40 سال شایع است.
برای پیشگیری از سنگ های اسید اوریک، توصیه می شود مصرف پروتئین حیوانی را کاهش دهید و مقدار زیادی آب بنوشید تا ادرار خود را قلیایی تر کنید. درمان این نوع سنگ ها معمولا شامل مصرف داروهایی برای کاهش سطح اسید اوریک در بدن و در برخی موارد، جراحی برای برداشتن سنگ ها است.
3. سنگ های استروویت
سنگ های استروویت به دلیل عفونت های دستگاه ادراری تشکیل می شوند. این نوع سنگ ها می توانند به سرعت رشد کنند و بزرگ شوند و معمولا از منیزیم، آمونیوم و فسفات تشکیل می شوند. عفونت های باکتریایی که اوره را به آمونیاک تبدیل می کنند، می توانند محیط مناسبی برای تشکیل این نوع سنگ ها ایجاد کنند. سنگ استروویت در زنان و در هر سنی که عفونت های مکرر دستگاه ادراری دارند، شایع است.
برای پیشگیری از سنگ های استروویت، درمان عفونت های دستگاه ادراری با آنتی بیوتیک ها ضروری است. درمان این نوع از انواع سنگ کلیه شامل جراحی برای برداشتن سنگ ها و مصرف آنتی بیوتیک ها برای جلوگیری از عفونت های آینده است.
نوشته پیشنهادی : با علائم سنگ کلیه در زنان آشنا شوید
4. سنگ های سیستینی
سنگ های سیستینی نادرترین نوع سنگ های کلیه هستند و معمولا در افرادی که به یک اختلال ژنتیکی به نام سیستینوریا مبتلا هستند، تشکیل می شوند. این اختلال باعث می شود که سیستین، یک اسید آمینه، به مقدار زیاد در ادرار دفع شود و کریستال های سیستین تشکیل دهد. این نوع سنگ ها می توانند در هر دو جنس و در هر سنی رخ دهند، اما معمولا در افراد جوان تر که به این اختلال ژنتیکی مبتلا هستند، شایع تر است.
برای پیشگیری از سنگ های سیستینی، توصیه می شود مقدار زیادی آب بنوشید تا ادرار خود را رقیق کنید و از داروهایی استفاده کنید که سطح سیستین در ادرار را کاهش می دهند. درمان این نوع سنگ ها شامل مصرف داروها و در برخی موارد، جراحی برای برداشتن سنگ ها است.
انواع سنگ کلیه را چگونه تشخیص می دهند؟
تشخیص انواع سنگ کلیه شامل چندین روش مختلف است که به پزشکان کمک می کند تا نوع دقیق سنگ را شناسایی کنند و درمان مناسب را انتخاب کنند. اولین قدم در تشخیص، معاینه فیزیکی و بررسی علائم بیمار است. پزشک ممکن است سوالاتی درباره درد، تغییرات در ادرار و سابقه پزشکی بیمار بپرسد.
آزمایش های خون و ادرار نیز نقش مهمی در تشخیص دارند. آزمایش خون می تواند سطح کلسیم، اسید اوریک و سایر مواد شیمیایی را که ممکن است به تشکیل سنگ ها کمک کنند، اندازه گیری کند. آزمایش ادرار نیز می تواند نشان دهد که آیا مواد معدنی و کریستال ها در ادرار وجود دارند یا خیر.
سایر مقالات :
نوع سنگ | علائم سنگ | ویژگی |
سنگ های کلسیمی | درد در ناحیه پایین شکم خونریزی در ادرار نفخ تهوع و استفراغ فشار خون بالا | بیشترین نوع سنگ کلیه تشکیل این نوع سنگ به دلیل تغییر در ترکیب شیمیایی کلیه و ادرار است |
سنگ های اسید اوریک | درد در ناحیه پایین شکم ادرار تیره و بد بو افزایش تعداد عفونت ادراری | این نوع سنگ به دلیل تشکیل کربنات سدیم ایجاد می شود |
سنگ های استروویت | تب ادرار تیره و بدبو ادرار کم درد در ناحیه پایین شکم | این نوع از سنگ کلیه به دلیل تشکیل آمونیوم و فسفات است |
سنگ های سیستینی | سر درد فشار خون بالا ادرار کم | این نوع سنگ کلیه به دلیل تشکیل سیستین در کلیه ایجاد می شود |
تصویربرداری یکی دیگر از روش های مهم تشخیص است. سونوگرافی، سیتی اسکن و اشعه ایکس می توانند تصاویر دقیقی از کلیه ها و دستگاه ادراری ارائه دهند و به پزشکان کمک کنند تا محل و اندازه سنگ کلیه را شناسایی کنند.
در برخی موارد، پزشک ممکن است از تجزیه و تحلیل سنگ استفاده کند. اگر سنگ دفع شود، می توان آن را برای تعیین ترکیب شیمیایی دقیق آن تجزیه و تحلیل کرد. این اطلاعات می تواند به پزشکان کمک کند تا نوع سنگ را شناسایی کرده و توصیه های پیشگیرانه مناسبی ارائه دهند. این روش ها به تشخیص دقیق و سریع انواع سنگ کلیه کمک می کنند و می توانند به شروع درمان مناسب و به موقع منجر شوند.
چه کسانی بیشتر در معرض ابتلا به انواع سنگ کلیه هستند؟
افرادی که بیشتر در معرض ابتلا به انواع سنگ کلیه هستند، معمولا دارای ویژگی ها و شرایط خاصی هستند. یکی از مهم ترین عوامل خطر، جنسیت است. مردان به طور کلی بیشتر از زنان به سنگ کلیه مبتلا می شوند. این تفاوت ممکن است به دلیل تفاوت های هورمونی و متابولیکی بین دو جنس باشد. همچنین، سن نیز نقش مهمی در این زمینه دارد؛ سنگ کلیه بیشتر در افراد بین 20 تا 50 سال شایع است.
خواندن این نوشته را از دست ندهید :
محل زندگی و شرایط آب و هوایی نیز می تواند بر خطر ابتلا به سنگ کلیه تاثیر بگذارد. افرادی که در مناطق گرم و خشک زندگی می کنند و کسانی که زیاد عرق می کنند، بیشتر در معرض خطر هستند. این شرایط می تواند منجر به کم آبی بدن شود که یکی از عوامل اصلی تشکیل سنگ کلیه است. همچنین، رژیم غذایی نقش مهمی در تشکیل سنگ های کلیه دارد. مصرف زیاد پروتئین حیوانی، سدیم و قند می تواند خطر ابتلا به برخی از انواع سنگ کلیه را افزایش دهد.
علاوه بر این، سابقه خانوادگی و بیماری های زمینه ای نیز می تواند خطر ابتلا به سنگ کلیه را افزایش دهد. افرادی که در خانواده شان سابقه سنگ کلیه دارند، بیشتر در معرض خطر هستند. همچنین، بیماری هایی مانند دیابت و سندروم متابولیک می توانند خطر تشکیل انواع سنگ کلیه را افزایش دهند.
پاسخ به سوالات پرتکرار در مورد انوع سنگ کلیه
نشانه های سنگ کلیه شامل درد شدید در پهلو و پشت، خون در ادرار، تهوع و استفراغ، و تکرر ادرار است. این علائم ممکن است بسته به محل و اندازه سنگ متفاوت باشد.
روش های درمان شامل مصرف داروها، نوشیدن مقدار زیادی آب، سنگ شکنی با امواج شوک و در موارد شدیدتر، جراحی برای برداشتن سنگ ها است.